TECDE SÖZLÜĞÜ

TECDE'YE HAS SÖZLER


TECDE'CE SÖZLÜK
-AMİ : Amca
-AYAKÇAK : Merdiven
-ASBAB : Elbise
-ATLANGAÇ : Çaylarda üzerine basılarak atlanan taşlar
-ARASTAK : Ahşap tavan
-AHBIN : Hayvan gübresi
-AYAKYOLU : Tuvalet, WC.
-ARAKIYA : Ahşap lento
-AVHALAMA : Hırpalama

-BEL : Toprağı çapalama aleti
-BAYAK : Demin, az önce
-BUYMA : Soğuktan donacak hale gelme
-BAMB : Çürümüş
-BADAFAN : Suyun bolca aktığı yer
-BAD : Merdiven basamağı
-BAŞAKLAMA : Sahibi tarafından bozulan bağ ve bahçelerden başkalarının meyve toplaması
-BAZLAMA : Kalın ve yağlı ekmek
-BOĞAZSIZ : iştahsız
-BECİT Mİ? : Şart mı?
-BELLİK : Kambur
-BENNE : Duvarcı
-BILDIR : Geçen yıl
-BINGILDAK : Bebeğin yumuşak kafa yapısı,üst kısmı.
-BİBİ : Hala
-BİLBİL : En küçük tahıl ölçüsü
-BUMBAR : İşkembe
-BURGAÇ : Meyve toplamada kullanılan ucu çatallı deynek
-BOCU : Köpek yavrusu
-BOĞUNBAĞI : Atkı, kaşkol


-ÇAĞA : Çocuk
-ÇAĞALA : Olmamış meyve
-CANSIZ AT : Bisiklet
-ÇERCİ : Seyyar Satıcı
-CICIK : Güzel
-CILK : Bozulmuş
-CINGIL : Üzüm salkımının küçük bir parçası
-ÇİMMEK : Yıkanmak
-CÜCÜK : Kuş yavrusu
-ÇATMA : Merdiven
-ÇEMİRLEME : Yolları sıvama
-ÇÖÇE : Her işe karışma
-ÇAĞA : Bebek
-ÇAPIT : Temizlikte kullanılan eskimiş bez
-ÇEVRE : Büyük mendil
-ÇERÇİ : Hayvanın sırtındaki meyve karşılığında alışveriş yapan
-ÇORTUN : Damlardaki tahta oluk
-ÇUL : Kilim
-ÇEMÇE : Kepçe
-ÇİR : Kuru Kayısı

-DEHRE : Ağaç kesilen küçük alet
-DOMBELEK AŞMAK : Yuvarlanmak;takla
-DÖNBEK : Darbuka
-DÖŞ : Gögüs
-DİZLEME: Dize kadar çekilen yün çorap
-DEVELEME : Topaç
-DÜGE : Doğurmamaş inek
-DÜKKAN : Bakkal
-DÜNGE : Dönenç
-DÜŞÜ : Akarsudaki küçük şelale
-DON : Çamaşır, kilot
-DOLAK : Başörtüsü
-DIMDIZLAK : Çıplak
-DIGIRTI : Ses
-DİRGEN : Yaba
-DİKDİKİŞ : Horoz dövüştürmek için söylenir.


-ELEKÇİ : Çingene
-EVCİMAN :Evine düşkün ev işini iyi bilen
-EĞMENÇE : Dalçeken
-ENİK : Köpek yavrusu
-ELLİK : Eldiven
-EKŞİ : Salça
-ESSAH MI? : Doğru mu?
-EGİŞ : Küçük kürek,faraş

-FARIMA : Çağı geçme
-FIRTIK : Sümük
-FIŞKI : At, eşek dıçkısı
-FİLKETE : Çengelli iğne


-GADAN ALAM! : Kazan -belan bana gelsin
-GAREZ : Kin
-GATIĞ : Ayran
_GELİN BACI : Mahalledeki yeni geline denir.
-GEVER : Sulama suyunun akıtıldığı yer
-GEVENDE : Geveze
-GIDILİK : Ufak, tefek
-GIDİK : Keçi yavrusu
-GILLA : Tahtadan yapılmış çekmece
-GINCİK : Saç
-GOCİK : Parke,Kaban
-GÖLLEÇ : Çayda, önüne taştan set yapılarak toplanan su
-GÖBELEK : Mantar
-GÖGERMİŞ : Büyümüş
-GÖNCÜK : Küçük cep, ceketin içteki cebi
-GÖĞÜŞ : Kertenkele
-GUŞGANA : Tencere
-GÜGÜM : Su ısıtmaya yarayan kap
-GUZLACI : Gebe inek


-HALLİK : Ufak taş
-HARIK : Su yolu
-HIZNA : Kiler
-HE : Evet yerine Malatyalılar HE derler.."Erkan YOLAÇ'ın evet-hayır yarışmasını geçen tek kişi Malatyalı imiş..HE-YOĞ diyerek.."
-HEMİ : Öylemi?
-HEZEN : Kerpiçten yapılan evlerde üzerine direk uçları konulan kalın ve uzun ağaç
-HİM : Ev temeli
-HELİNGAÇ : Salıncak
-HINDTİRİK/HIRNİK : Sümük
-HIRTLEK : Boğaz
-HILA : Yer Halısı
-HARAL : Büyük çuval
-HEDİK : Pişmiş buğday
-HÜSMEK : Susmak


-İBİCEK : Kura çekme
-İSOT : Biber
-İSKARPİN : Ayakkabı
-İŞLİK : Gömlek


-KANCIK : Dişi
-KAYIŞ : Pantolon kemeri
-KÖYNEK : İnce bezden yapılmış entari
-KEŞEN ALMA :iltihaplanma
-KAKIRDAK : Eritilen kuyruğun geriye kalan kısmı
-KEF: Eritilen tereyağının geriye kalan kısmı
-KEPKEPİ : Küçük çivi
-KEVGİR : Szügeç
-KOPÇA : Düğme
-KULLUK : Karakol
-KINDIZ : Alına dökülen saç(Kadınlarda, kızlarda)
-KITMIR: Gece
-KESE : Bezden yapılmış para çantası
-KELİK : Bebek ayakkabısı
-KÖŞKER : Ayakkabı tamircisi
-KEŞKERE : Sedye gibi iki kişi tarafından kullanılan bir nevi tekerleksiz el arabası
-KOLLUK : Kolçak
-KÖTEK : Sopa
-KODAFA : Sorgundan yapılmış sepet
-KOPLE : Bırak
-KORTİK: Çukur
-KÖPÜÇ : Tokaç
-KÖRLAK : Terkedilmiş üzümbağı
-KÜNK : Beton boru
-KÖCEK : Asma kilit
-KIRAT : Yaklaşık 16 kg ağırlığında tahtadan yapılmış ölçü aracı,yağ tenekesinden..
-KIRAN GİRMEK : Toplu Ölüm




-LOĞ TAŞI : Suyun aşağıya sızmasını önlemek için toprak damlarda kullanılan uzunca, yuvarlak taş
-LENGERLİ ŞAPKA : Fotör
-LAZOT : Mısır


-MAHNAYA BAKMAK : Bahaneye bakmak
-MIHLAMA : Domates,biber, soğan ve yumurta ile yapılan yemek
-MIĞIRCIK : Çok sayıda
-MİTİL : Eskimiş kilim, minder ve yatak
-MİNTAN : Işık-gömlek
-MİŞMİŞ : Kayısı
-MALAMAT : Rezil olmak
-MALAMEYİT : Ölmüş gibi
-MAKAT : Tahta koltuk


-ÖRTÜ : Yatak
-ÖRSELEME : Hırpalama, yuvarlama
-ÖLLÜK : Eskiden ısıtılıp çoçukların içine konulduğu elenmiş kızıl toprak
-ÖKÜNMEK : Aynısını tekrar etmek


-PATİK : İslimlenmiş kayısı / El örgülü çorap türü
-PAPIÇ : Ayakkabı
-PİN : Kümes
-PİPİRİM : Semiz otu
-PIRTTİK : Birazcık
-PİSİK : Kedi
-PESTAHLEME : Ağırlama
-PERDAHLAMA : Sıvama
-PİSİK : Kedi
-POTUK : Deve yavrusu
-PART : Karın
-PUR : Sarp, kayalık arazi
-PALAVAR : Kerpiç evlerde kullanılan ahşap lento
-PÜRÇEKLİ : Havuç


-SINDI :Makas
-SALACA : Ölü tahtası
-SİYEÇ : Bahçe sınırı
-SİNİ : Geniş ve yayvan tepsi
-SEKLEM : Sırtta taşınan yük
-SEYİP : Yularsız, başıboş bırakılan hayvan
-SEPLEME : Koyverme, bırakma
-SINDIKÇA : Küçük sandık
-SEĞİRTME : Koşma
-SIYIRGA : Kar kürüyen kürek
-SİTİL : Bakraç,kova
-SİLEPÇE : Çocukların abdest bozduğu kap
-ŞELEK : Çalı, çırpıdan oluşan yük, armut ve elmanın yedikten sonra kalan kısmı
-ŞORİK : Ağızdan akan su
-SOYĞA : Uğursuz
-ŞİRE : Şerbetli,şekerli sıvı


-TABAKA : Tütün konulan madeni kap
-TEŞT : Banyo yapılan büyük leğen
-TEYEK : Üzüm yaprağı
-TEZEYAĞ : Tereyağı
-TOTABA : Hizmetçi kız veya kadın
-TUMAN : Kilot
-TOGLU : Erkek kuzu
-TOSBAĞA : Kaplumbağa
-TELKER : Bilezik
-TELİS : Naylon ya da ketenden yaplmış çuval
-TEHNE : Bulaşık bezi
-TOKTOKU : Ağaçkakan
-TÖRPÜSÜZ : Görgüsüzce davranan


-UYUNTU : Zayıf, takatsız
-ÜVEZ : Sinek
-UTMAK : Yenmek


-YEVMİYE : Gün
-YÜĞÜRTME : Koşma
-YÜĞÜRÜK : Hızla dönen
-YELPEMELİ : Eronşitli, nefes darlığı çeken
-YETMETİ : Küçük minder
-YUĞA : Hafif
-YÜKLÜK : Yatak yeri
-YAĞLIK : Mendil
-YORAK : Ayakkabı yaması(meşin)
-YÖREP : Meyilli
-YEĞNİLİK : Hafiflik
-YAĞIR : Hayvanların sırtındaki yara


-ZAĞAL :Açıkgöz, tecrübeli
-ZARHA : Bulgur
-ZIBIN : Kadın entarisi
-ZİBİL : Hayvanların kuru ve küçük pisliği
-ZOKU : İçerisinde buğday dövülen taş


TECDE VE CİVARINA HAS DEYİŞLER

- Ağzının yatımı nasıl?

- Analar çapıta sarmamış

- Attığı tırmak etmez

- Avrat ağızlı

- Ayağına yer etmek

- Ay bacayı dolandı

- Ayran ağızlı

- Ağzı açık ayran delisi

- Anasına bak kızını al, culfasına bak bezini al

- Al borca, doldur hurca

- Bok itin helvası,yemeden rahat edemez. (ŞEVKİ YİĞİT'den duydum)

- Bir kantar yağı erimek

- Cin cücüğü

- Çamura bastı çalıya astı

- Dadandığı yere darı ekmek

- Evini yıktı, yüzünü ağarttı

- Eli yüzü bellisiz

- Eli yeşil ola

-İki evin bir danası

-Kan alacak damarı yok

-Otu çek köküne bak

-Vayın çoyun yapmak


TECDE YÖRESİNE HAS DUYABİLECEĞİNİZ BEDDUALAR

-Yetişip yetmeyesiceli


-Aspi dökesice


-Ardı gelesice


-Canı sağolasıca


-Evi yapılasıca


-Vurucu vurasıca


-Kepeğin kesile


-Kuluncuna yangı düşe


-Gidişin olada gelişin olmaya

-Kınan tasda kala.


-Yüzüne it yapışa


-Çatlayasıca da patlayasıca


-Yüzü ardına gelesice


-Gululiye(Kolereya) gidesice


-Başına çay taşı düşe


-Kırılasıcalar


-Yüzüstü sürülesice


-Gözün oynaya


-Gözüne patlama düsesice


-Sürüm sürüm sürünesin


-Zıkkımın kökünü ye


-Akşamdan yatada sabaha kalkmaya


-Boyu devrilesice


-Yanın yere gele


-İki ışığın söne


-Alemin zibili ağzına koyulasıca


-Kafan kaşıklık ola


-Sesin karayerin altından gele


-Sırtın güneye gele


-Türemiyesin


-Toprağına gidesin


-Salancan gide


-Saplıcan tutasıca


-Yeğin sırtı yere gelesice


-Alnının çatından vurulasıca


-Afata gidesice


-Porsuyasıca


-Eti tahtaya dökülesice


-Baba çıkasıca ------->(annemin bana bedduasıdır)


-Porum porum porsuyasıca


-Bitmeyesice


-Dönemeyesice